Prijsindices
De eerste stap bij de berekening van een prijsindex is de prijzen van de betrokken goederen en diensten vergelijkbaar te maken.
Wijzigingen in de prijzen van verschillende goederen en diensten met eenzelfde bedrag kunnen in percenten (of relatief) uitgedrukt sterk verschillen.
Daarom drukken we de prijs van elk goed/dienst waarvan we de evolutie willen meten, eerst uit als een indexcijfer.
De formule voor de berekening van de prijsindex van goed i in jaar t is dus:
In deze uitdrukking verwijst het superscript 0 naar het basisjaar.
De prijsindex van een groep van goed/diensten in jaar t is een gewogen gemiddelde van de prijsindices van de individuele goederen en diensten in dat jaar. Hij wordt berekend als:
In de formule stelt n het aantal goederen en diensten voor. De term wi is het gewicht; het stelt het relatief belang van goed of dienst i voor. Gewichten zijn positief, kleiner dan 1 en de som ervan moet gelijk zijn aan 1.
Zie vb p 401
Daar in de praktijk zeer vele goederen en diensten zijn, is het onmogelijk de prijzen van alle goederen en diensten in de prijsindex op te nemen. Men beperkt zich dan tot een representatief staal. Elk goed/dienst krijgt dan als gewicht het belang van de groep van goederen of diensten waartoe het behoort.
De prijsindices, die in de praktijk worden gebruikt, verschillen wat betreft:
- de goederen- en dienstengroep, waarvan men de prijsevolutie wil meten;
- de concrete goederen/diensten die worden opgenomen in de berekening;
- de gebruikte wegingscoëfficienten.
