De actualiteit van het debat tussen Socrates en sofisten

Vraag : Zijn er zo eeuwige wetten die boven de staatswet staan zoals Antigone had gewild in het verhaal?

INTERMEZZO: WAARDEN, NORMEN & MORAAL

* WAARDEN: NORMEN:
Vb. Rechtvaardigheid =>
Eerlijkheid => Niet liegen

Waarden zijn eigen bepalingen en subject gebonden.
Ze hangen samen met de liberale staat waar individu centraal staat.
Normen zijn afkomstig van de eerste 10 geboden.
vb. Je mag niet stelen, je mag niet doden, je mag geen overspel begaan,…
Komen eigenlijk sterk overeen met de grondwet van vandaag.
= fundament van de samenleving

Religie gaat de bron van de normen buiten het bereik van de mensen projecteren. G
(Mozes met zijn 10 geboden)

=> want toen Mozes met zijn 10 geboden naar beneden kwam en je zou het niet accepteren dan stel je eigenlijk god in vraag.
Gevolg: steniging, in 4-en delen
=> De autoriteit ligt hierdoor dus bij God.

* MORAAL:
= de verzameling van waarden en normen op een bepaald moment op een bepaalde plaats. (def. Weber) en gaat ons gedrag sturen.
Het is dus plaats- en tijdafhankelijk. De moraal van vroeger is niet noodzakelijk gelijk aan de moraal van deze tijd.

Er is een link tussen normen die worden omgezet/versteend zijn in wetteksten en die dan de moraal moeten ondersteunen, maar uiteindelijk is het jij die jezelf controleert want de pakkans dat ze u controleren als je iets verkeerd doet is belachelijk klein. vb. Te snel rijden

Dit heeft alles te maken met INTERNALISATIE

• • = onder water gaan van moraal door het socialisatieproces. (vgl met de ijsberg)
  • 5% => Stukje van reflectie
  • • 95% => De onzichtbare moraal

MORAAL WAARDEN & NORMEN

Vb. Tanden poetsen bij 2à3-jarigen
=> Dan krijgen ze een Disney tandenborstel om hen te motiveren en worden ze aangemoedigd met “braaf kind” of gestraft met “stout kind”.
Op een dag gaan ze het zelf gaan doen want als we bijvoorbeeld op reis gaan steken we de tandenborstel als één van de eerste dingen in onze valies.
Het proces van internalisering is gelukt, we doen dat nu onbewust en automatisch!

• Waarden en normen dringen zich op, er gaat zowel een zeker activiteit als een zekere passiviteit mee gepaard (~automatisme). We worden van buitenaf genormeerd, maar kiezen de waarden die ons aanspreken. Waarom we door iets aangesproken worden beheersen we echter nooit volledig. Maar er blijft toch een keuze moment.
• Vb.2 Velen rijden boven de 120 maar toch ook geen 240. De regel kan dus in feite worden afgeschaft maar blijkbaar beïnvloedt hij toch nog steeds ons rijgedrag. We controleren immers onszelf, het gaat om een eigen waarde omdat we die normen en waarden hebben geïnternaliseerd.

= basisregels
En die kunnen we niet zomaar veranderen. Ze komen van buitenaf op je toe.