ONTTOVERING (M. WEBER heeft dit beschreven)
- Er komt een proces van onttovering/rationalisering van de samenleving op gang bij de overgang tussen deze twee tijden. Belangrijk bij het proces van onttovering zijn de LEEFWERELD ( huisdieren hebben emotionele en persoonlijke waarde) en de WERELD (slachtdieren zijn gewoon een nummer). Er komt een evolutie van subjectiviteit van de leefwereld naar objectiviteit van de wereld, waarbij we de subjectiviteit toch nog graag koesteren vaak.
- - Voorbeeld 1: Aristoteles: De sterren draaien rond de aarde en doen dat cirkelvormig omdat het een perfect lichaam is.
- Later Ptolemaes: Maakt een synthese rond de beweging en heeft door dat deze bewegingen zeer complex zijn, maar hij werkte dit idee niet uit.
- Nog later Copernicus: De aarde staat niet in het midden waar alles rond draait, maar de zon! Geocentrisme wordt vervangen door heliocentrisme.
- Nog later Galilea: het zijn geen cirkels waarin het draait, maar eclipsen!
- Dat moment is dat afschuwelijk voor de leefwereld, want wij dachten dat wij het middelpunt waren van alles. => Wij doen vaak graag alsof de leefwereld de werkelijk wereld is.
Vb. We lezen de horoscopen van de Flair - Vb. Het stom vinden dat aarde niet in het midden staat
- Vb. Een foto niet doorprikken want daar zit in heel verhaal achter
- Vb. Sterren hebben iets met ons te maken en hebben een betekenis
- MAAR: de wetenschap komt op in de moderniteit en heeft ons geleerd die dingen niet meer zo te geloven, het heeft het bijgeloof gedood. => De betovering werd telkens weer ontkracht.
- - Voorbeeld 2: De kalender was eerst Juliaans, maar is dan Gregoriaans geworden omdat men een drietal weken achter zat op het seizoen. De Kerk heeft toen een sprong gemaakt van 14 dagen om dat goed te maken.
Gevolg: Opstanden, want de tijd is goddelijk, daar mag je niet mee knoeien!
Men gaat er objectiever tegenover gaan staan door invoeren van lengte- en breedtegraden en de Atoomklok. Hier is niets goddelijk aan , het is volstrekt neutraal! (de werkelijke wereld) - Voor ons is blijft er wel nog stukje leefwereld/subjectiviteit meespelen. Onze verjaardag is nog altijd een andere dag dan die andere 364 dagen.
- - Voorbeeld 3: Descartes ligt in zijn bed en kijkt omhoog. Hij ziet een vlieg tussen de balken en ziet een assenstelsel opduiken. (ontstaan Cartesiaans assenstelsel) Er wordt een scheiding gemaakt tussen wie en hoe ik ben.
- => Het heeft jaren geduurd voor dat wij het evolutionaire konden loslaten van wie we waren en te beseffen dat we hierdoor niet onze leefwereld, morele en ethische keuzes gingen kwijt geraken.
- - Voorbeeld 4:Het Novum Organum “het nieuwe instrument” v. Francis Bacon.
- Dit werk ging over een nieuwe manier van naar de zaken te kijken, de eerste stap tot de wetenschappelijke benadering. Het nieuwe instrument van de wetenschap: de empirie. De mens moet de natuur ondervragen in plaats van omgekeerd. Hij hoopt dat dit tot een beter begrijpen zal leiden.
- => werk was cruciaal in de ontwikkeling van de wetenschappelijke methode
- => klassieke teleologisch wereldbeeld (= zoektocht naar het doeleinde van de dingen) wordt vervangen door het moderne mechanistische wereldbeeld.