Genua

Bij de Genuezen ontstond een analoge ontwikkeling.

- In hun traditionele rivaliteit met Venetië steunden ze Byzantium, dat teruggedreven was na 1204 naar deelrijken in Klein-Azië en Griekenland.

- Hierdoor konden ze handelsposten met monopolistische rechten vestigen langs de Zwarte Zee (vooral op de Krim)

- Toen de Byzantijnen in 1261 Constantinopel heroverden, kregen ze een belangrijke vestiging in de stad en het eiland Chios.è Voor het Westen betekende dit de volledige doorbraak: in economisch opzicht waren de Italianen meesters over de Middellandse Zee en een groot stuk van de Zwarte Zee. Bovendien hadden ze de moslims uitgeschakeld als tussenpersonen in de handel met het Verre Oosten.