Italië

keizers in Lombardije worden geconfronteerd met snel groeiende en verregaand autonome steden;

→ Milaan neemt de leiding van de Lombardische stedenbond

→ 1158: onderwerping door Frederik I

>> centralistisch bestuur door Frederik:

- precieze vastlegging van de kroonrechten (uitoefenen bevoegdheden en ontvagen inkomsten)

- coherent en rationeel doordachte wetgeving, volgens Romeinse traditie en met de hulp van rechtsgeleerden

Milaan geeft zich niet zomaar gewonnen

twee partijen: een pauselijke: + Brescia en Piacenza (pro)

een keizerlijke: + Cremona en Pavia (contra Milaan)

1162: Barbarossa’s leger verovert Milaan

keizer Manuel I van Byzantium; ruime financiële hulp voor wederopbouw

- vreesde immers machtsuitbreiding in Italië van zijn westelijke ambtsgenoot

- alliantie ( = paus + Venetië) tegen Frederik I

1183

Frederik moet juridische zelfstandigheid en bevoegdheden toekennen aan Lombardische stedenbond

1184: verloving Rooms –Koning Hendrik VI en Constanza

- Hendrik VI = oudste zoon Frederik

- Constanza = dochter koning van Sicilië

- Constanza’s neef regeerde op dat moment als koning Willem II, maar die was na 5 jaar huwelijk nog steeds kinderloos (!)

- 1189: Willem II overlijdt en Hendrik VI wordt koning van Sicilië

1191: Hendrik wordt tot keizer gekroond

maar kan Sicilië pas in 1194 veroveren dankzij een curieuze meevaller;

- 1192: Richard van Leeuwenhart wordt gevangen genomen

- Hendrik VI laat prooi vrij op 2 voorwaarden:

→ ongemeen hoog losgeld

→ Richard moet zijn koninkrijk als leen terugvragen tegen jaarcijns

1197: Hendrik VI overlijdt

laat een driejarig zoontje achter als koning van Sicilië >>> Innocentius III krijgt voogdij over de kleine Frederik