Openbaar bestuur en algemeen belang

Belastingen

- vooral geheven op verbruiksgoederen

- ambachtslieden wilden in de 13e eeuw reeds inspraak in de besteding van dit geld wat tot opstanden leidde

=> Daarom dwong de graaf van Vlaanderen om verantwoording af te leggen aan de ambachtslieden.

Openbare werken

- Ook belforten en stadshuizen werden gebouwd

- klokkentorens luidde bij begin en einde van de werktijden en dienden als uitkijkpost, uurwerk (zonnewijzer of mechanische klok) en schatkamer.

- Andere openbare bouwwerken waren kerken,handelshuizen, havens, bruggen, kranen, waterleidingen en fonteinen, wegen, kanalen en sluizen alsook markten en pleinen.

Sociale voorzieningen

- Kerken zorgden voor hospitalen, gilden en broederschappen voor wezen- en bejaardenzorg alsook voor goederenbeheer.

- Gevangenen en geesteszieken werden door de stad vastgehouden.

- Tijdens de 16e eeuw gaan de stadsbesturen de organisatorische functie meer op zich nemen. Ook de scholen werden nu meer door de stad opgericht.

Rechtspraak

- scheiding der machten werd pas rond 1800 ingevoerd.

- Schepenen registreerden ook private overeenkomsten en traden in deze zaken als rechter op.

- In Noord – Italië, Vlaanderen en aan de boven Rijn werden raden opgericht van ongeveer 100 vertegenwoordigers (ambachtslieden en burgerij). Zij beslisten mee over belastingsuitgaven en andere beleidszaken => Schepen was je voor één jaar, meestal waren dit gegoede burgers (opklimmen was moeilijk).

Samenwerking?

Steden waren als republiek de centra van de moderne samenleving. Inter-stedelijke samenwerking was zeldzaam en wisselvallig. Sommige grotere steden overheersten wel enkele kleinere uit de omgeving.

Stedelijk particularisme

Jaar – en – één – dag – regeling => nadruk op bekomen burgerschap => gaat ten onder aan eigen succes: stad wordt te groot

REACTIE: verzekeren van privileges voor kleine groepen: grote geslotenheid