Kristalartritis

Jicht Jicht is artritis veroorzaakt door vrije urinezuurkristallen in het gewricht. Urinezuur ligt opgeslagen in kraakbeen maar kan vrijkomen en irriteert dan het synovium.

Jicht komt veel vaker voor bij mannen dan bij vrouwen (10:1), de eerste aanval op een leeftijd van 40 jaar, bij vrouwen rond 55 jaar. 50% gebruikt veel alcohol en 30% heeft een positieve familieanamnese. Ook is het vaker bij mensen met het metabole syndroom (hypertensie, DM, adipositas).

Het geeft een heel ernstig artritisbeeld, met rode, zeer pijnlijke gewrichten met soms koorts. Zonder behandeling is het binnen 14 dagen weg.

Bij chronische jicht kunnen tofi ontstaan, dit zijn bulten veroorzaakt door urinezuurophoping onder de huid.

Microscopisch worden er lange staafjes gezien die door de fagocyterende cellen heen steken. Het serum-urinezuur heeft geen enkele diagnostische waarde.

Bij jicht moet er gezocht worden naar secundaire jicht, ofwel de oorzaak. Zo kan er een te lage excretie van urinezuur zijn door nierinsufficiëntie, diureticumgebruik of cyclosporinegebruik. Een andere oorzaak is een te hoge aanmaak, dit komt wel eens voor bij de behandeling van leukemie of lymfomen en bij genetische enzymdefecten.

Pseudo-jicht

Pseudo-jicht heet officieel pyrofosfaatartritis. Er is namelijk een reactie op pyrofosfaatkristallen. Dit zijn bolle kristallen en bij microscopisch onderzoek na punctie steken ze niet uit de fagocyterende cellen.

Pseudo-jicht geeft hetzelfde beeld als jicht, maar de patiënten zijn anders. Pyrofosfaatartritis komt evenveel voor bij mannen en vrouwen, de leeftijd tijdens eerste aanval is hoger (60 jaar) en er is geen relatie met alcoholgebruik en overgewicht.