Kenmerken van non-verbale communicatie
Non-verbale communicatie kan onbedoeld zijn
Is niet/minder gecontroleerd.
(teleologie: informatief gedrag, geen communicatie)
Minder gecontroleerd: mensen gaan er vaker op af, dan op de verbale tekens.
In andere gevallen wel bewust.
Non-verbale communicatie bestaat uit verschillende codes
Non-verbale systeem bestaat uit een aantal afzonderlijke codes.
Men moet weten hoe ermee te werken en hoe ze te coördineren.
Samenwerken = versterken boodschap
Tegenspreken = zorgen voor verwarring
Figuur 20
Non-verbale communicatie is onmiddellijk, continu en natuurlijk
Onmiddellijk:
- Non-verbale tekens zijn (vaak) verbonden aan ons lichaam
- Men kan ze niet uitstellen, ze zijn er automatisch
- Op die manier: men kan niet niet-communiceren
Continu:
- Non-verbale tekens vloeien in elkaar over
- Hebben geen precies begin of einde
- Als men ze probeert te isoleren, verliezen ze aan betekenis
- Betekenis aan hand van context
Natuurlijk:
- Meer natuurlijk en minder arbitrair
- Sommige ook vastgelegd bij conventie (middelvinger) en kunnen verschillen van cultuur tot cultuur
Non-verbale communicatie is zowel universeel als cultureel, aangeboren als aangeleerd
Zowel universeel (aangeboren) als cultureel (aangeleerd).
Bepaalde non-verbale tekens begrijpbaar over de hele wereld.
Ekman en Friesen (1975):
- Aangetoond dat sommige emoties (boosheid, angst,blijheid, verrassing, afkeer en verdriet) dezelfde gelaatsuitdrukkingen genereren in verschillende culturen.
- Men kan non-verbaal communiceren met mensen die hun taal niet spreken.
- Ander bewijs: doof/blind geboren kinderen vertonen dezelfde elementaire gelaatsuitdrukkingen dan mensen zonder die handicap. (= aangeboren)
Opvoeding leert dat bepaalde uitdrukkingen niet passend zijn. Door cultuur en socialisatie kan de uitingsvorm veranderen.
In sommige culturen aangeboren emoties onderdrukken en niet onverbloemd tonen.
- Cultuur kan voorschrijven om de gevoelens in aanwezigheid van anderen niet in de aangeboren vorm te tonen.
Ekman: onderzoek Amerikaanse en Japanse studenten, die beelden met bloederige operaties te zien kregen:
- Niet geobserveerd: beiden afkeer
- Wel geobserveerd: amerikanen: afkeer, Japanners afkeer verbergen door te lachen
Verschillen mannen en vrouwen westerse cultuur:
- Mannen: woede en agressie
- Vrouwen: openlijk verdriet is meer geoorloofd
