Ivan Petrovich Pavlov (1849-1936) (p 443)

Pavlov wilde aanvankelijk priester worden maar ronde de opleiding niet af ging natuurkunde studeren in St. Petersburg. Van grote invloed was Darwin en Sechenov’s Reflexes of the Brain. Volgens Sechenov (die erachter kwam dat het brein via zenuwbanen andere onderdelen aanstuurt) kan de menselijke geest begrepen worden als de reflexen van het brein onderzocht zijn. Pavlov nam deze stelling over.

Pavlov studeerde af met zijn onderzoek naar de hartzenuwen waarin hij aantoonde dat niet alleen de snelheid maar ook de hoeveelheid werden geregeld door dezelfde zenuw. Na 3 jaar in Duitsland had hij 4 zware jaren in Rusland te verduren. Dit eindigde met zijn aanstelling op de militaire academie in St. Petersberg.

Hij zocht naar ingangen van fysiologische systemen (hart, darmen, cortical). Om te voorkomen dat zijn honden doodgingen werden zij zeer goed behandeld: niet één geval van infectie kwam bij Pavlov voor in een tijd zonder antibiotica. Zo zorgde hij er voor dat een miniatuur maag werd geplaatst aan de buitenkant van de hond. Hij zag dat ondanks dat er geen voedsel in het verteringsysteem terechtkwam er wel maagsappen werden aangemaakt. Een bewijs van een hogere functie in het brein, Pavlov noemde dit ‘psychical reflex’.

Hij zag ook dat zijn honden al vloeistoffen gingen aanmaken voordat ze aten, zelfs als ze de voeder konden horen was dit al voldoende. Dit effect noemde Pavlov ‘psychical stimuli’. Pavlov gebruikte verschillende conditioned stimuli (CS): metronomen, piepers, warmte instrumenten. De reactie noemde hij de conditioned reflex (CR). Ook kwamen ze erachter dat een metronoom op 90 slagen per minuut ook een CR geeft bij 80 of 100 per minuut. De ‘generalization gradient’. Als de CS te vaak zonder voedsel wordt gepresenteerd dan verminderd de CR, iets wat zij ‘extinction’ noemden. Ook als bijv de metronoom met 100 b.p.m (CS+) met voedsel gegeven werd en 60 b.p.m. (CS-) niet bleek dat de honden bij CS- geen sappen aanmakten en bij CS+ wel. Ook konden de honden onderscheid maken tussen een versnellende en langzamer wordende metronoom.

Toen onderscheid werd gemaakt tussen een ellips en een cirkel waarbij de ellips steeds ronder werd vertoonde de hond opeens neurotisch gedrag. Toen zijn honden bijna verdronken door een overstroming werden zij ook neurotisch bang voor water. Pavlov raakte hierdoor erg geïnteresseerd in neuroses en psychoses.

Pavlov onderscheidde 4 soorten honden: 1) optimisch (sterk, levendig, actief), 2) Melancholisch (langzaam en depressief), 3) Prikkelbaar (onstabiel en onstuiming), 4) Onaandoenlijk (inert en langzaam). Pavlov zag het belang in van jeugdige ervaringen.

Pavlov had niets met de bolsjewieken maar zij wel in hem, hij leverde het bewijs dat de mens geconditioneerd kan worden. Waarschijnlijk steunde hij later de bolsjewieken door hun angsten voor Duitsland.

Pavlov deed nog veel meer onderzoek met andere dieren maar dit is over het algemeen minder bekend. Zo ook met apen en Köhlers insight learning. Pavlov had echter meer op met Thorndike’s trial-and-error.

Pavlov was een strenge, punctuele man. “Happiness is nothing, the dogs mean all” zou hij gezegd hebben. Vaak beledigde hij mensen maar Pavlov zij dat zijn gedrag gelijkstond aan de geur van de honden in het lab; het hoort erbij en moet genegeerd worden.