Ziektemanagement

Dit zijn interventies die worden toegepast om mensen te helpen de vaardigheden en motivatie te verkrijgen die nodig zijn voor een zo effectief mogelijk management van de aandoening. Het doel is te zorgen dat het effect van de aandoening op de patiënt minimaal is.

Informatieverstrekking

Door voorlichting kan de kennis over of de zorg voor een aandoening voor een patiënt worden verbeterd (op korte termijn). Toch komt uit onderzoeken naar voren dat er maar een geringe relatie bestaat tussen voorlichtingsprogramma’s en gedragsverandering. Het beste type schriftelijke informatie geeft niet alleen informatie over de aandoening en de behandeling daarvan, maar betrekt de lezer ook bij een programma voor het veranderen of plannen van de zelfzorg.

Internet vormt tegenwoordig voor veel patiënten een belangrijke bron van informatie. Doordat er een overvloed aan informatie te vinden is, kan de patiënt baat hebben bij toegang tot deze informatie. De informatie kan echter ook verwarrend of schadelijk zijn. Zorgverleners zetten tegenwoordig hun eigen informatie op internet. Deze informatie is voor patiënten gemakkelijk toegankelijk en heeft de juiste inhoud.

Training in zelfmanagement

Hierbij wordt patiënten geleerd hoe ze op zodanige wijze met hun ziekte kunnen omgaan dat ze maximaal controle krijgen over de symptomen en de kwaliteit van leven. Dit type training is gebaseerd op de sociale cognitietheorie (bijv. van Bandura). Volgens deze theorie kunnen patiënten vaardigheden voor zelfmanagement aanleren door te oefenen en door anderen te observeren. Vervolgens leidt succes bij het verkrijgen van controle tot een groter vertrouwen en een voortgezette toepassing van nieuwe vaardigheden (locus of control). De kern van de training in zelfmanagement is vaak een gestructureerd, progressief programma voor vaardigheidstraining waarbij telkens wordt vastgesteld dat een vorige fase met succes is afgesloten alvorens naar een volgende fase over te gaan.

Training in zelfmanagement gebeurt steeds vaker via internet. Blz. 455 t/m 457 over internettherapie even doorlezen (blauwe stuk).

Sociale ondersteuning en ondersteuning van het gezin

Voorbeeld van programma met sociale ondersteuning: gebruik maken van lotgenoten om mensen te helpen met een chronische aandoening om te gaan. Hierbij worden meestal ervaringsdeskundigen betrokken die laten zien hoe het best met een specifieke aandoening kan worden omgegaan. Een andere vorm is een interventie waarbij de patiënten met hun beste vrienden deelnemen aan een groepsinterventie -> meer steun van de vrienden. Het kan ook nuttig zijn om partners bij de interventies te betrekken. Hoeft niet altijd zo te zijn, omdat de zelfredzaamheid van de patiënt hierdoor kan afnemen.