Formele wetten-decreten-ordonanties

Deze 3 staan allemaal op een gelijk niveau omdat ze allemaal eigenlijk hetzelfde betkenen maar betrekking hebben tot verschillende partijen. Er zijn echter wel verschillende soorten wetten waaronder de belangrijkste:

• wetten in formele en materiële zin
• bijzondere meerheidswetten
• interpretatieve wetten: geen echte wet, maar een uitleg hoe dat een wet moet worden toegepast
• programmawet: uitvoerende macht geeft regering bevoegdheid om bepaalde zaken te regelen

Het verschil tussen wet, decreet en ordonnantie is concreet:

wet: aangenomen door federaal parlement en bekrachtigd door de Koning

decreet: aangenomen door Vlaams Parlement/Parlement vh. Waals Gewest/Parlement vd. Franse Gemeenschap/ Parlement vd. Duitstalige gemeenschap en steeds bekrachtigd door hun regering

ordonnantie: aangenomen door het Parlement vh. Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Als een wet, decreet of ordonnantie moet worden getoetst wordt dit gedaan door het Grondwettelijk Hof (vroeger het Arbitrage Hof genaamd) en nooit door een rechtbank. Het Grondwettelijk Hof heeft echter geen volle bevoegdheid omdat ze wetten alleen aan bepaalde grondwetten kan toetsen en aan titel II in de grondwet

**examen: wat als een grondwet in tegenstrijd is met een internationaal verdrag? Aangezien de Grondwet ndergeschikt is aan een internationaal verdrag, zal de grondwet moeten worden gewijzigd.

Hoe komt een wet tot stand? Er zal steeds een verschil zijn tussen een wetsontwerp (ingediend door de regering met verplicht advies van de Raad van State) en een wetsvoorstel (ingediend door het parlement met optioneel advies van de Raad van State)

Een wet komt tot stand in 5 stappen, hieronder geïllustreerd. Allereerst moet er een wetgevend initiatief zijn, gevolgd door de parlementaire commissie, gevolgd door een plenaire vergadering, gevolgd door bekrachtinging en afkonding en als laatste publicite in het Belgisch Staatsblad.

• besluitswetten: komen alleen tot stand tijdens de oorlog (en hebben nu dus geen toepassing meer)
• programmawet: meestal een wet over de begroting
• mozaïek wet: wordt in een programmawet opgenomen terwijl dit eigenlijk niet kan

Hierna volgen de administratieve besluiten, de uitvoerings maatregelen

• genummerd KB (koninklijk besluit): als de koning als wetgever moet optreden om snel een wet te kunnen doorvoeren (bijvoorbeeld in tijden van crisis). Op zo’n moment geeft de regering de koning uitzonderlijke volmacht. Een genummerd KB staat op gelijke hoogte met een wet, ordonnantie en decreet. Het probleem met een KB is dat het het parlement niet paseert, en de regering op deze manier er gebruik van probeert te maken.
• KB: staat niet op hetzelfde niveau als een genummerd KB
• Regeringsbesluiten: betreffen gemeenschaps- of gewestelijke aangelegenheden, worden niet door de Koning ondertekend en hebben dezelfde kracht als een KB
• ministeriële besluiten: dit is een uitvoeringsbesluit genomen door een minister, maar de rechtbank mag deze als niet toepasselijk verklaren indien het in strijd is met de GW
• rondzendbrieven: willen een correcte en uniforme toepassing van de wet waarborgen

soft law: richtlijnen, afspraken, leidraden