Tekst Vande Lanotte over Raad van State:

- Raad van State: algemeen

• Opgericht in 1946
• Doel: wetgevende en uitvoerden macht op wetgevend en reglementair gebied van advies te dienen en om als administratief rechtscollege over bepaalde geschillen uitspraak te doen..
• Sinds 1993 GW statuut
• 2 delen:
  • Bestuursrechtspraak (uitspraken als administratief rechtscollege)
  • Wetgeving (advies verlenen)

- Samenstelling Raad van State:

• Algemeen:
  • De raad bestaat uit 44 leden = ‘rechters’ (22N & 22F)
    • Eerste voorzitter, voorzitter, 14 Kamervoorzitters en 28 staatsraden
• Auditoraat (80)
  • Doen eerste onderzoek, geven verslag
• Coördinatiebureau (=referendarissen)
  • Vroeger in boeken elke dag verandering van het staatsblad bijhouden in een groot boek
  • Nu: computer databank beheren
• Griffiers
  • Meer organisatoren enz.
• Concordantie dienst:
  • Vertaaldienst (onder toezicht van de staatsraad)
  • Afdeling wetgeving
    • 12 leden die door eerste voorzitter zijn aangewezen
      • Eerste voorzitter en voorzitter (ze zijn ook kamervoorzitters)
      • 3 kamervoorzitters
      • 8 staatsraden
      • 10 assessoren (max)

¨ Proffen in hun vakgebied

• 4 kamers (2N & 2F)
• Samenstelling:
  • Gewone samenstelling: voorzitter, 2staatsraden, 2 griffie en 2 assessoren
  • Gereduceerde samenstelling: enkel staatsraden
  • Verenigde kamers:
    • Bij samenstellingsakkoorden  Overheden samen overeenkomen (delicate kwesties)
    •  NED + FRA samen zetelen:

• 4 staatsraden
• 2 assessoren
• 2 auditoren

• Algemene vergadering afdeling wetgeving
  • Bij grote, gevoelige zaken (politiek, ethisch, …)
  • 4 kamers zetelen samen (2F, 2N)

v Raad van State: Afdeling wetgeving

• Belangrijkste taak:
  • Gemotiveerde adviezen verlenen aan de verschillende wetgevende vergaderingen en regeringen over voorontwerpen en voorstellen van wet, decreet, ordonnantie en reglementaire besluiten.  Enkel advies voor teksten die moeten of mogen onderworpen worden voor advies
    • NIET voor GW-herziening en samenwerkingsakkoorden die niet bij wet, decreet of ordonnantie worden goedgekeurd.
    • Facultatieve raadplegingvan de afdeling wetgeving:
      • Door de voorzitter van een wetgevende vergadering
        • Advies over een ontwerp of voorstel van wet, decreet of ordonnantie kan worden gevraagd door de voorzitter van de Senaat of kamer (zowel gemeenschaps- als federaal)
• Door de ministers van de federale Regering of van een gemeenschaps- of gewestregering
  • Leden van de uitvoerende macht kunnen advies vragen over alle voorstellen van wet, decreet of ordonnantie alsook op de amendementen hierop.
  • Minister die bevoegd is voor arbeid kan advies inwinnen over een ontwerp van KB tot algemeenverbindendverklaring van een cao.
  • Verplichte raadplegingvan de afdeling wetgeving:
    • Door voorzitter van een wetgevende vergadering:
      • Advies over een voorstel van wet, decreet of ordonnantie moet worden gevraagd door de voorzitter van de Senaat, Kamer of van een gemeenschaps- of gewestparlement als minstens 1/3 van de leden van de betrokken vergadering erom vraagt

¨ In praktijk is dit om obstructie te voeren ;)

• Voorzitter van Senaat en Kamer van Brussels Hoofdstedelijk Parlement moet advies vragen wanneer een meerderheid van de leden van een taalgroep van de betrokken vergadering erom verzoekt!
• Door ministers van de federale Regering of van een gemeenschaps- of gewestregering:
  • Ze moeten advies inwinnen over alle voorontwerpen van wet, decreet en ordonnantie en over alle ontwerpen van reglementaire besluiten[1].
  • Bij ontwerpen van reglementen en besluiten van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering  NIET onderworpen aan adviesverplichting.
  • Uitzonderingen op verplichte raadpleging
    • Ontwerpteksten aangaande begrotingen, domeinverrichtingen, legercontingent en naturalisatiewetten zijn niet onderworpen aan de adviesverplichting  Geen normatieve draagwijdte!  Het zijn louter formele wetskrachtige akten
      • Wetten (decreten/ordonnanties) houdende goedkeuring van internationale verdragen en samenwerkingsakkoorden[2] moeten wel voor advies worden voorgelegd ook al zijn het ook geen normatieve handelingen
• In geval van gemotiveerde hoogdringendheiddient het ook niet aan advies onderworpen te worden Vb.: Uitbreken van de (varkens)pest
  • Als hoogdringendheid is ingeroepen blijft het advies vereist maar beperkt het zich tot:

...1)De vraag of het voorontwerp betrekking heeft op aangelegenheden die zich tot de bevoegdheid van de Staat, de gemeenschap of het gewest behoren

...2)De vraag, wanneer het gaat om een voorontwerp van wet of de tekst betrekking heeft op monocamerale, bicamerale of optioneel bicamerale aangelegenheden.

• Uitzondering: de ontwerpen van kb’s die op basis van een opdrachtwet bestaande wettelijke bepalingen opheffen, aanvullen, wijzigen of vervangen.  Geen hoogdringendheid hiervoor
• Kenmerken advies:
  • Toetst juridische kwesties (en geen inhoud)
    • Bevoegdheid
    • Rechtsgrond
    • Te vervullen vormvoorschriften
    • Naleving artikelen 74, 77 en 78 GW door de federale wetgever
    • Overeenstemming ontwerp met bestaand recht
    • Interne samenhang van het onderwerp
    • Volledigheid van het onderwerp
    • Terminologie
    • Overeenstemming tussen Nederlandse en Franse versie
• Gemotiveerd advies:
  • Zeggen waarom en aangeven hoe de vastgestelde problemen te verhelpen
• Niet bindend advies:
  • Niet bindend MAAR geniet wel groot gezag in juridische wereld
• Advies is geen wettigheidsattest
  • Geen opmerking ≠ niks op in te brengen
  •  Geld in het bijzonder wanneer gestelde termijn kort is waardoor het onderwerp niet grondig onderzocht kon worden!
• Wordt tot op zeker hoogte bekendgemaakt
  • Voorontwerp van wetgeving:

¨ advies samen met voorontwerp gevoegd bij de memorie van toelichting van het ontwerp en wordt dus bekendgemaakt in de parlementaire stukken

• Ontwerp van besluit:

¨ samen met verslag, aan Koning, Regering of (Verenigd) College, bekendmaken in het Belgisch Staatsblad

• Krachtens de GW en wettelijke regels betreffende de openbaarheid van bestuur:

¨ Advies moet worden meegedeeld aan eenieder die daarom verzoekt door de minister of het lid van het college aan wie advies is verstrekt

• Kan geweigerd worden in bepaalde gevallen die worden opgesomd in de wet decreet of ordonnantie
• Bij beroep tegen een verordeningsbesluit:

¨ Het advies dat over het onderwerp gegeven is, maakt deel uit van het administratief dossier en moet het als zodanig worden meegedeeld

• Regels die gelden voor de termijnen

• Sancties bij niet-nakoming van de adviesverplichting:

¨ Verdere uitleg reglementair besluit:

• Cassatie/RvSt
  • Substantiële vormvereisten  onwettigheid
  • RvSt:
    • Annulatieverzoek: < 60 dagen
      • Gevolg: vernietiging
      • Annulatieverzoek: > 60 dagen:
        • Exceptie van onwettigheid

¨  Art. 159GW : als het niet wettig is, het niet toepassen

• Cassatie
  • Enkel exceptie van onwettigheid