1986-1871

In taalgebieden spreken de overheidsinstanties de taal van dat gebied. In een aantal gemeenten heeft men een aantla faciliteiten gecreerd. Niet voor overheidsinstanties, wat zij moeten taal van dat gebied spreken. Maar de burgers niet, ze hebben het recht bediend te worden in een andere taal. De bedoeling was, dat deze faciliteiten zouden uitdoven. (art 4)

Cultuurgemeenschappen: In 80’ heeft men de bevoegdheden uitgebreid naar persoonsaangelegenheden, dus ‘gemeenschap’ en prefix ‘cultuur’ weglaten. Deelstatelijke eniteiten in een federaal systeem hebben territoriale verankering. (art 127)

Gewesten, tegerlijkertijd met gemeenschappen ingevoerd (art 127) Het begrip ‘gewest’ is een zuiver territoriaal concept. Brussel behoort deels tot vlaamse en waalse gemeenschap. Brussel behoort tot het tweetalig gewest brussel hoofdstad.Vanaf 88 krijgen gewesten pas gestalte. Veel onenigheid over gewest Brussel, Vlamingen vonden dat brussel moest vastgeknoopt worden aan gemeenschap. Gewesten zijn het resultaat van wallonie in de vraag naar meer autonomie op vlak van economie, landbouw en plaatsgebonden zaken.

2 verlangens *culturele vs plaatsgebonden autonomie * dus zowel gewesten als gemeenschappen

Mechanismen ter bescherming van de minderheden: ( de franstaligen eigenlijk)

• Ministerraad: paritair = De federale regering is paritair samengesteld, evenveel nederlandstaligen als franstaligen.
• Taalgroepen in parlement= Reden: omdat taalgroepen zouden kunnen optreden als raad van de vlaamse of waalse gemeenschap. ART 4 grondwet
• Bijzondere meerderheidswetten: (altijd ivm staatshervorming) een wet aangenomen met de meerderheid van de stemmen in elke taalgroep van elke kamer, op voorwaarde dat de meerderheid van de leden van elke taalgroep aanwezig is en voor zover het totaal van de ja stemmen in beide taalgroepen twee derden van de uitgebrachte stemmen bereikt ( ART 4, 39?127,128,142 GW)
• Alarmbelprocedure= mechanisme door franstaligen bedacht om zich als minoriteit in te dekken. ART 45 GW . Een procedure die alleen geldt voor fed niveau. Is nog nooit gebruikt, bijna bij bhv maar de regering is toen gevallen! Franstaligen kunnen via deze procedure hun belangen in Vlaanderen verdedigen, als minderheid. Voelden zich door BHV bedreigd, maar afgezien daarvan, nauwelijks momenten waarop me aan de alarmbel zou trekken. Franstaligen hebben zich in redelijk hypothetische scenario’s ingedijkt.

1980

1. Uitbreiding bevoegdheden

(Cultuur)gemeenschapeen+ uitvoerend orgaan: eerste bijzondere meerderheidwet BWHI

1. Hoofdgewesten krijgen gestalte + ART 137 GW. In 80 maakt men werkt van de gewesten, men is het niet eens met Brussel. Landbouw, ruimtelijke ordening, en taalgroepen krijgen de bevoegdheid om voor gewesten wetten uit te vaardigen. Men richttte derde afdeling opgericht bij RVST: bevoegdheidsconflicten, maar dat kwam nooit van de grond. Men wou toen in 2^de instantie senaat aanspreken, maar dit is enkel in 2 gevallen gebeurd.
2. Oprichting Arbitragehof (ART 137 GW)

1988

1. Communautarisering van het onderwijs en uitbreiding bevoegdheden Arbitragehof. Onderwijs was al een bevoegdheid van gemeenschappen, maar op dat pakket onderwijs waren zo danig veel uitzonderingen, dat het eigenlijk federaal was. Dus langs bij de kanten drong men aan op de communautarisering van het onderwijs. Maar CDH was er tegen, want het onderwijs was in die tijd in handen van 2 netten, het rijksonderwijs en vrijnetonderwijs. CDH vreesde dat het katholiek onderwijs zou verminderen en ten onder gaan. Maar uiteindelijk gaf CDH toe, maar met met ART 34 in grondwet, vrije keuze van onderwijs. En arbitragehof moest art 10,11 en 34 toetsen; En dit was toen een enorme stap voor AH die in één klap meer bevoegdheden kreeg.
2. Financieringsstelstel : bijzondere meerderheidswet van 1989
3. Oprichting Brussels hoofdstedelijk gewest : bijzondere meerderheidswet van 1989 (BWB)
4. Betonnering faciliteiten.

1992-1993

1. Directe verkiezing van de raden ( regionale parlementen)
2. Hervorming federale kamer en Senaat
3. Verdragsrechterlijke bevoegdheid voor de G &G

2001,2003 en 2004-2005

1. Overdracht van bevoegdheid inzake de organieke wet op de gemeenten en provincies
2. Uitbreiding bevoegdheden AH tot titel 2 GW
3. Herstructurering van de Brusselse instellingen

2012-2014

1. Overdracht van bevoegdhden: arbeidsmarkt ; gezondheidszorg, gesinsbijslagen, justitie en mobiliteit
2. Herziening van de financieringswet en toekenning van fiscale autonomie van 10,7 miljard aan de gewesten.