Kindertijd

= Een klaar en duidelijk stadium in het leven in een moderne maatschappij

- Zuigeling – kindertijd – adolescent

→ Niet zo natuurlijk, afhankelijk van welke samenleving is er sprake van ander type van kind

→ Sloppenwijken: volwassenen vanaf zeven jaar: eigen verantwoordelijkheid, je plan trekken

→ Kindsoldaten: gezin uitgemoord en zelf moorden: kindertijd is over

=> Kindertijd is aanvankelijk van de aard van de samenleving en de omgeving waar je in opgroeit, hangt nauw samen met de specifieke socialisatieprocessen in de maatschappij

- Ariès over de kindertijd

=> De kindertijd = moderne uitvinding, het begrip kindertijd, nl de sociale invulling ervan was er in de Middeleeuwen niet, geen afzonderlijke ontwikkelingsfase voor het kind

→ geen scheiding tss volwassenwereld en kinderwereld: kinderen hebben geen eigen domein

=> Ook de term ‘opvoeding’ was niet gekend in de ME, men kende deze problemen niet

 moderne maatschappij is geobsedeerd met morele, fysieke en seksuele problemen van het kind, onderzocht door talrijke experts en toegankelijk gemaakt via lectuur

→ De kinderen mengen zich onder volwassenen zodra ze naar de gangbare opvatting de hulp van hun moeder of voedster niet meer nodig hadden, ong 7j.

=> Wij hebben twee gescheiden werelden gemaakt: in tijd en in plaats

→ Kind in aparte instellingen geplaatst, geïsoleerd in het gezin en in de samenleving (vanaf Victoriaanse tijd)

e.g. eigen kamer, apart speelgoed, aparte school

=> de notie van ‘kind’ is dus niet universeel maar hangt samen met specifieke socialisatieprocessen

→ kinderen moeten een lange leertijd doormaken om alle vaardigheden en kennis onder de knie te krijgen om in onze complexe samenleving te kunnen functioneren

→ brengt problemen mee: gepaste kennisoverdracht en opvoeding

→ het jarenlang aanslepen van het primaire socialisatieproces deed de nood ontstaan aan een specifieke sociale rol, waarin de verwachtingen (rechten en plichten) werden omschreven van de individuen die al die tijd in sociale leerprocessen betrokken waren, nl. de rol van het kind

- biologische  sociale gegevenheid

=> Hoe komt dat (de scheiding)? Hoe komt het dat een kinderrol ontstaat = sociologische vraag

→ Rol: geheel v gedragsverwachtingen dat wordt aangeleerd, moet leren wat het is kind te zijn

e.g. Gehoorzaam, Spelen, Leren

→ Het kind werkt niet, heeft geen autoriteit

=> 2 verklaringen: parallellisme met Spenser en Comte

→ Spenser: op vlak van arbeidsverdeling

→ Comte: verklaring op vlak van het mentale, het denken, het rationele

=> Structurele verklaring

→ De uitbreiding van nijverheid in de 17-18^E en 19^E industrialisering: mensen moeten worden geschoold, behoefte en toename aan vorming, scholing omdat het niveau van de technische kennis omhoog gaat

→ Kinderen laten werken, zondag: zondagsschool

→ Geeft aan dat kinderen moeten worden opgevoed, dat het nodig is dat arbeiders kunnen lezen en schrijven

→ Vanuit toegenomen arbeidsverdelingen en het niveau van technische kennis : behoefte aan algemene vorming: kunnen lezen en schrijven

→ Men isoleert ze en steekt kinderen in scholen

→ Idee: kindertijd = moderne uitvinding

=> Mentaliteitsverandering (culturele verandering)

→ Doorbraak in 17^E-18^E (verlichting, rede): men beseft dat mensen maar mens kunnen zijn als ze geschoold zijn, men leert om jonge mensen te leren, dit doen met alle kinderen van het gezin, men investeert in de scholing van kinderen

→ Er ontstaat een bewustzijn dat mensen opgevoed moeten worden

→ Het kind is nog niet rijp voor het leven en vraagt een speciale behandeling nl. afgezonderd/geïsoleerd worden om daarna opgenomen te worden in de wereld van de volwassenen

→ Dit verandert de hele samenleving

• Familie: morele en geestelijke functie: lichaam en ziel vormen + een nieuwe affectiviteit
• Moraal schreef voor dat men alle kinderen (niet enkel de oudste jongen) moesten voorbereiden op het leven
• School: zorgt voor de voorbereiding op het leven : zeer streng regime en tucht, leidde zelfs tot internaten en strenge straffen: strengheid niet uit onverschilligheid maar uit bezorgde liefde
• Door deze twee stappen werd het kind uit de wereld der volwassenen gehaald en beroofd van de vrijheid tussen de volwassenen

- kindvijandige houding?

→ Nee, ook in premoderne samenlevingen ontstaat er tussen kinderen en ouders banden van gehechtheid en affectie, het is dus geen recent verschijnsel

→ Moderne mensen hebben inderdaad een sentimentele houding t.o.v. kinderen: wij koesteren ze, wij bekijken ze minder nuchter: onze maatschappij is meer kindgeoriënteerd

Bv. kinderboeken, kindervakanties, kinderkleren,…

Bv. adopteren kind 19^E : 12-13jaar: kinderen kan men al nuttig inzetten  nu: zo jong mogelijk , de kans op sterfte is geringer

=> Onze houding t.o.v. kinderen is veranderd: de kinderen sterven niet zo snel, wij kunnen het ons permitteren om gehecht te zijn aan pasgeboren wezentjes: het risico dat we gekwetst zullen worden is vele kleiner

→ Kindersterfte vroeger: pijnlijk om steeds afscheid te nemen: psychologisch, beschermen door minder aanhankelijk te zijn

- vervaging van het onderscheid tussen kinder- en volwassenenwereld (van 'bevelshuishouding' naar 'onderhandelingshuishouding')

→ kinderrol is veranderd in de laatste jaren

→ bevelshuishouding: gehoorzame kinderrol  onderhandelingshuishouding: beknibbelen gezag van hun ouders en menen met hen op voet van gelijkheid te staan, er is ook een zekere onderhandeling in de besluitvorming en kinderen worden aangeleerd assertief te zijn, ze stellen eisen (~kinderrechten)

→ rol van de media hierin is belangrijk

• kijkgedrag van kinderen: kijken programma’s bedoeld voor volwassenen, veel kinderen zijn vroegrijp en vertonen gedragingen die eerder passen bij volwassenen

bv. kinderliteratuur bv. gebruik internet: surfen op ‘verboden’ sites

• Komen vrij vroeg dingen des levens te weten vooral op seksueel gebied
• Volwassenen gedragen zich ook minder volwassen (= eigen leven inrichten, altijd ernstig)

bv. opnieuw gaan studeren