Rolbepaling

De rol die een werknemer in een bepaald bedrijf moet vervullen, is meestal formeel omschreven aan de hand van een functiebeschrijving en wordt bekrachtigd in een arbeidscontract. Naast die formele rolbepalingen kan men in organisaties of in groepen ook informele rolbepalingen waarnemen.

De totstandkoming van de rolverwachtingen merken we een onderscheid.
• In traditionele samenlevingen worden rollen overwegend bepaald door traditie of opgelegd door de machthebber.
Die vorm van rolbepaling kenmerkt zich door een bevelhuishouding.
• In hedendaagse samenleving heeft de onderhandeling over rolgedrag aan belang toegenomen. Vele moderne gezinnen worden gekenmerkt door een onderhandelingshuishouding. Over waarden, wederzijdse verwachtingen en gedragsregels kan worden onderhandeld.

Als aan één positie meerdere rollen zijn vebonden dan noemt men dit een rollenstelsel of role set.