Sociale mobiliteit in samenlevingen en organisaties

Horizontale sociale mobiliteit is een verandering van sociale positie zonder dat een grote verandering opwaarts of neerwaarts plaatsvindt in de hiërarchie van de maatschappelijk gewaardeerde posities of functies binnen een organisatie. De positie van de persoon behoudt ongeveer dezelfde waardering, ondanks het feit dat hij/zij een andere sociale positie bekleedt.

Verticale sociale mobiliteit betekent de opwaartse of neerwaartse verandering in de sociale rang van bepaalde personen, dankzij het innemen van andere sociale posities.
De sociale rang is de relatieve plaats van een sociale positie op de hiërarchische ladder van alle sociale posities in een bepaalde samenleving.

De sociale status van een sociale positie is de verschillende waardering tussen sociale posities.
De sociale strata is de verzameling van gelijkaardige sociale posities die allemaal een bepaalde plaats innemen op de maatschappelijke ladder.
De sociale stratificatie is de onderverdeling van de samenleving in verschillende sociale lagen van bovenschikking en onderschikking van personen met gelijkaardige sociale posities.
Sociale actoren met een gelijkaardige sociale positie bekleden een bepaalde sociale rang in het systeem van sociale stratificatie.
Loopbaanmobiliteit heeft te maken met de veranderingen van sociale positie tijdens de beroepsloopbaan van een individu.

Men past loopbaanplanning meer en meer toe in bedrijven en behelst het actief en bewust plannen van de carrière van de medewerker. Dit is een voorbeeld van bewust omgaan met de verticale mobiliteit.
Het vergelijken van posities tussen generaties noemen we intergenerationele sociale mobiliteit.