Algemeen beginselen van wetenschappelijke oordeelsvorming

=> Logische breuk tussen voorwetenschappelijke en wetenschappelijke oordeelsvorming (slaat op individuen als op hist. Ontwikkeling sociologie)

• Voorwetenschappelijk: verschil tussen ideeën die we ons vormen in dagelijkse leven en de sociologie
• Wetenschappelijk: de evolutie proberen te beschrijven van voorwetensch. Maatschappijtheorieën naar de sociologische wetenschap.

1) Verschil tussen oordelen in’t dagelijkse leven en sociologische uitspraken Iedereen is op zekere hoogte socioloog: iedereen maakt interpretaties, verklaringen… van de sociale werkelijkheid. Nodig om sociaal te functioneren. verschil sociaal handelen en sociologie? voorwetensch. Interpretatiekaders verschillen van de sociologische in die zin dat de laatste op een systematiseerde & controleerbare wijze zijn ideeën & verwachtingen construeert en confronteert met empirische waarnemingen. geen totale breuk: wetenschappelijke theorievorming start vaak uit sociale constructies die we in het dagelijkse leven produceren.

2) Historische genese: verwetenschappelijking is niet voor alle sociale groepen verwetenschappelijking is niet algemeen omdat vele groepen nauwelijks of niet beïnvloed worden door deze tendens (soms anti-wetensch. Ideologie). Proces ook niet onontkoombaar, door de terugvallen doorheen de geschiedenis naar groepen die wetenschappelijke ethos hoog in vaandel dragen. men streeft een voortdurende , gestandaardiseerde en systematische confrontatie na, tussen de sociale werkelijkheid en ideeën/theorieën over de sociale werkelijkheid.

=> Sociologisch-wetenschappelijke oordeelsvorming => er een cyclus bestaat van systematische theorievorming en expliciete empirische toetsing.

3 noodzakelijke voorwaarden => wetenschappelijke oordeelsvorming

1) Object van analyse en beschrijving: enkel bespreken wat confronteerbaar is in de werkelijkheid. (empirie – theorie confrontatie)

vb: wat denken mensen van God => bespreekbaar

Wat is God? Wat is schoonheid => niet bespreekbaar

2) Opbouw van wetenschappelijke uitspraken: verwerping van het idee moet mogelijk zijn.

=> Toetsingsdrempel: toetsing van de stelling

3) Principe van permanente interne kritiek: combinatie van voorwaarden 1&2. Wederzijdse en interne kritieken moeten mogelijk zijn op de stellingen.

Wie de samenleving wil bestuderen kijkt op zekere hoogte ook naar zichzelf, want je maakt steeds deel uit van de samenleving.

-> - Bestaande cultuur, tijdsgeest heeft veel invloed op hoe problemen bestudeerbaar zijn.

- macht in de sociale betekenis is een belangrijke factor achter wat sociologie doet, ziet…

-> Wetenschap wordt steeds beïnvloed door waarden van de cultuur, machthebbers, die al dan niet zelf wetenschapsbeoefenaars zijn.

1. Positivistische ideologie: de manier waarop wetenschappers zich graag presenteren aan de buitenwereld (schijnoplossing). -> enkel geïnteresseerd in de waarheid en in feiten

=> onmogelijke positie: wetenschap vertrekt met selectie van relevantie precieze relevantie impliceert waardeoordeel

=> positivisme: probeert te ontkennen wat niet ontkend kan worden

2. Waardevrijheid: onderscheid maken

a) waardebetrokkenheid moet beperkt blijven tot 3 dimensies die aan dergelijk onderzoek voorafgaan.

b) principe van vrijheid van waardeoordelen erkent de onvermijdelijke invloed van waardeoordelen op de afbakening van een wetenschappelijke probleemkeuze, op het gekozen perspectief & op doelstellingen van het onderzoek => het eigenlijke onderzoek MOET vrij zijn van waardeoordelen !! (empirisch <-> eigen implicaties)

3. Reflexieve sociologie: elke vorm van wetenschappelijke activiteit heeft een relatie met de

belangen van diegenen die de wetenschap beoefenen.

-> nooit volledige objectieve waarnemingen.

-> onderzoek moet samengaan met een analyse van je eigen relatie met onderzoeksobject