• Onafhankelijkheid rechter
  • Slachtoffer/dader mag de rechter niet kennen
  • Rechters mogen elkaar niet beïnvloeden
• Onpartijdigheid rechter
  • Wraking
    = Testen objectiviteit van de recht
    vb. De beklaagde is sympathieker dan de aanklager, beklaagde wint
    vb. Rechter ging spaghetti eten bij de slachtoffers van Dutroux (=Subjectief)
    vb. Gepleit in eerste aanleg, 10 jaar later weer over oordelen in hoger beroep mag niet
• Openbaarheid rechtspraak
  • Willekeur vermijden
• Motiveringsplicht
• Rechten van verdediging
• Hoger beroep
  • Altijd in 1^e aanleg, indien niet eens heb je recht op 2^e aanleg
    Uitzondering: “Goedkope” zaken worden door de vrederechter & het hof van assissen
    behandeld

A. De rechtsregel toepassen

• Verplicht
  = Verbod van rechtsweigering
• Ook indien zelf niet akkoord met de regel
• “De rechters mogen in de zaken die aan hun oordeel onderworpen zijn, geen uitspraak doen bij wege van algemene en als regel geldende beschikking”
• Geen precedentenrecht (EXAMEN!)

In de concrete zaak

vgl. Common law

Het beleid van de rechter

• Open normen
  = Evolutief en Multi-interpretabel
  vb. Goede trouw, openbare orde, goede zeden
• Interpretatie van de wet
  vb. Is een “huis van ontucht” een huis? Is een caravan een huis?
• Rechterlijke creaties
  vb. Rechtsmisbruik (abusief)
• Strafuitvoering

vb. Bentley? Hogere boete!

• Grondwettelijke rechter
  vb. Rookverbod

De rechter is dus géén marionet van de wetgever

Casus
«Luchtballon van de buren»
De buren hebben een luchtballon bedrijf en jij zet een hek met pieken waardoor de ballonnen niet langer kunnen opstijgen (= Huis afbraak eisen van buurman omdat 10cm op je grond staat)
 Dit mag niet want het eigen voordeel aan het hek met pieken is miniem t.o.v. de ander zijn veel groter verlies. Je kan dus beter een schadevergoeding eisen dan hekken te plaatsen

Passiviteit van de rechter in het privaatrecht

• Partijen zijn meester van het geding
• Rechter kan enkel antwoorden op conclusies van partijen
• Rechter is niet gebonden door de door partijen voorgestelde kwalificatie
  ≠ Da mihi factum,dabotibi jus (Geef mij feiten, ik geef jou recht)
  vgl. Rechter in strafzaken vnl. in het vooronderzoek