Menu

het utilitarisme vanuit collectief standpunt op bijvoorbeeld

  • wel effectief. Elk leven is namelijk evenveel waard en je kan het gaan uitwisselen. Er komt geen particularisme aan te pas (zie later) Het is onbelangrijk wie het leven concreet is.
  • ! Alleen effectief zolang je maar geen ex-ante levens met expost-levens gaat vermengen, want bij ex-post levens beginnen andere elementen mee te spelen en wordt het zeer problematisch.
  • Voorbeeld: de Ford Pinto
  • Net voor het de markt op gaat merkt men dat de benzineleiding op een gevaarlijke plaats is geïnstalleerd. Als de auto overkop zou gaan, kan hij in brand kan vliegen.
  • => Ford maakt een balans op. Gaan we herdesignen en het later op de markt brengen met groot marktverlies als gevolg of gewoon nu met waarschijnlijk meer doden? Moest het ontdekt worden, zullen ze wel schadevergoeding betalen. Men maakte een simpele kosten-batenanalyse.
    MAAR: Deze schadevergoeding die men in het hoofd had was echter niet meer de kostprijs toen uitkwam voor de buitenwereld dat men weldegelijk op de hoogte was van dit probleem.
  • => Als je ex-ante mensenlevens gaat vermengen met ex-post mensenlevens, is dat een groot probleem voor mensen. Het is namelijk onmogelijk in een normale mens zijn ogen dat je exante (voor je weet wie je gaat treffen) geen rekening hield met dit probleem!
  • Vandaag de dag: Bedrijven willen deze fout niet meer maken en roepen vaker dingen terug omdat men weet dat het publiek hier zeer zwaar een tilt.
  • - NOG ANDER PROBLEEM:

Lees meer...

PROBLEMEN BIJ HET UTILITARISME

het is niet zo duidelijk als Bentham zelf dacht.

Voorbeeld1: Fragment in de Matrix

=> Kiezen tussen de realiteit en de pseudorealiteit door het nemen van ofwel de blauwe pil ofwel de rode pil. Nemo kiest ervoor werkelijkheid te zien, terwijl de andere ervoor kiest in pseudorealiteit te leven

Voorbeeld2: Nozick: The experience machine

=> Hersenen worden aangesloten op aantal elektroden en die kunnen de mensen aan machine geweldige ervaringen bezorgen, al is dit dus eigenlijk maar schijn. => Heel veel pleasure dus. Maar zou jij er gaan inzitten?

=> Nozick vraagt zich af wat voor leven we eigenlijk willen hebben?

Wij hebben weerstand nodig en willen iets overwinnen om ergens te geraken.

Voorbeeld3: Je hebt erfenis aan ’t eind van je dagen

Kind 1: gehandicapt

Kind 2: ambitie + talent om succesvolle langspeelfilm te maken

Kind 3: totaal tevreden

Volgens Bentham => alles maximaliseren naar kind 2 want die zal dan succesvolle film kunnen maken, veel geld verdienen en dat dan verdelen aan die andere twee kinderen.

Dit is heel onwaarschijnlijk dat mensen zo zullen denken bij hun erfenis.

=> HET UTILITARISME VANUIT INDIVIDUEEL STANDPUNT is dus niet altijd zeer waarschijnlijk en effectief!

HET UTILITARISME VANUIT COLLECTIEF STANDPUNT (vb. beleid/triage):

Voorbeeld1: als artsen zonder grenzen naar gebied van aardbevingen gaan, dan moeten dokters aan triage doen en kiezen we er sterft en leeft.

=> Hoe kunnen we het meeste mensen redden?

In dit geval: EXPOST MENSENLEVENS

=> Je ziet de mensen liggen en weet over wie het gaat. We gaan het misdadig vinden moest de dokter iemand anders redden i.p.v. dan jouw broer redden die daar ook ligt.

Voorbeeld2: als men begroting gaat opstellen, moet men middelen verschuiven van de één naar de ander. Je doet wederom aan triage.

=> Ze maken een soort van kosten&batenanalyse, ook al staan er mensenlevens op het spel.
In dit geval zijn het EXANTE MENSENLEVENS:

je bent met statistische levens (je hebt geen idee over wie het exact gaat) aan het spelen, aan het schuiven. Je geeft meer mogelijkheden aan de ene om te blijven leven ten koste van

Lees meer...

HET UTILITARISME (door BENTHAM)

Wij gaan de gevolgen bij mensen meten van acties/handelingen en dan hun pain/pleasure meten. De pijn moet geminimaliseerd worden, het plezier gemaximaliseerd.

= Antireligieuze theorie: er is geen god

= soort van psychologische theorie (hoewel psychologie nog niet bestond)

= universalistische theorie: iedereen houdt van pleasure en niet van pain.

Men gaat zorgen dat elk individu dit begrijpt en duidelijk maken zonder dat geloof/ongeloof erbij komt kijken.

ECONOMIE: In de economie gaan we ook nut maximaliseren, maar dit is niet hetzelfde als het maximaliseren van plezier.

Bij economie heb je bepaalde preferenties:

  • volledig de ruimte bestrijkend & continuïteit
  • asymmetrisch: A>B dan B<A is onmogelijk
  • transitiviteit: A>B>C dan A>C
  • Nutsfunctie: je kan één verkiezen boven en er wordt geacht keuzes te kunnen maken
  • Het psychologische aspect is er helemaal afgehakt in de economie.

Lees meer...

DEONTOLOGISCHE THEORIE

botsen op regels. Ze kijkt naar universele principes/regels waar we allemaal rekening mee houden en niet naar de gevolgen en de omstandigheden van het handelen.

Vb.1: Kantiaanse Ethiek

Vb. 2: politieke filosofie van Nozick, Rothard,…:

“een absoluut respect voor het eigendomsrecht moet een voldoende leidraad vormen voor de inrichting van de maatschappij en het morele handelen”

(deze visie gaat terug op Locke waar mens wordt gedefinieerd als eigenaar van objecten, maar ook van zichzelf)

2 procedures worden hierbij onderscheiden:

a) de theorie van oorspronkelijke toe-eigening definieert hoe op rechtmatige manier eigendomsverhoudingen kunnen worden ingesteld.
b) de theorie van de ruilrechtvaardigheid zegt hoe overdrachten van eigendom van de ene op de andere rechthebbende op een correcte manier dient te verlopen.

- KRITIEK OP DE DEONTOLOGISCHE ETHIEK (Sen):

Ze helpt ons niets vooruit in volgende situaties:

bij conflicten tussen diverse onvervreemdbare waarden

wanneer intrinsieke waarden door anderen worden geschonden.

Vb.1: een auto/telefoon van iemand lenen om iemands anders leven te redden ook al weet je dat de eigenaar absoluut respect voor eigendom eist.

Vb.2: Wat ga je doen als natuurbehoud in conflict komt met mensenrechten?

=> We moeten in deze gevallen waarden kunnen afwegen en een hiërarchie ervan kunnen opstellen

Lees meer...

CONSEQUENTIONALISTISCHE THEORIE

  • Er wordt gecalculeerd. Men kijkt naar de gevolgen van het handelen en de prijs ervan.
  • Er komt wederom een trein aan. Je kan de 5 kindjes redden door de dikke man, die zo dik is dat hij de trein kan stoppen, van de brug op het spoor te duwen. => Meerderheid kiest om niet meer te duwen. Het verschil zit hem in de directheid. Doordat je zelf moet duwen, bots je sneller op bepaalde regels.
Lees meer...

Deontologische ethiek, consequentionalisme & utilarisme

Wat gebeurt er met ethiek in de moderniteit:

* Premoderniteit: Aristoteles => wat is goede leven/geslaagd leven/goed mens? Leer van de 4 oorzaken waarbij Eidos en Telos (samen de MORFEI) het belangrijkste zijn. De telos ontwikkelen is een belangrijk onderdeel van het goede leven. Het ontwikkelen ervan gebeurd bijvoorbeeld in de Humaniora.

= BREDE ETHIEK

* Moderniteit: Er komt een beperktere vraag: Wat is de juiste keuze?

= SMALLE ETHIEK

* 2 stromingen/ethische theorieën die opzoek gaan naar een universele, objectieve en niet op religie gebaseerde gefundeerde moraliteit

1. UTILARISME: Bentham & Mill 2. DEONTOLOGIE: Kant

Voorbeeld 1:

Er komt een trein aan. Jij staat bij de wissel en je moet kiezen tussen 5 kinderen of 1 dikke man. => Meerderheid kiest om de kindjes te redden.

Lees meer...
Abonneren op deze RSS feed

Advies nodig?

Vraag dan nu een gratis en vrijblijvende scan aan voor uw website.
Wij voeren een uitgebreide scan en stellen een SEO-rapport op met aanbevelingen
voor het verbeteren van de vindbaarheid en de conversie van uw website.

Scan aanvragen