Het heffingsbedrag wordt berekend over de verschillende schijven die op het inkomen van toepassing zijn. De algemene heffingskorting en de arbeidskorting verlagen het bedrag dat uiteindelijk betaald moet worden.

Als werknemer verdien je een bepaald (bruto) loon. Op dat loon wordt de loonheffing (een soort voorschot op de inkomensheffing) ingehouden. De loonheffing bestaat uit loonbelasting en premies volksverzekeringen. De belastingen die de overheid int vormen de algemene middelen. Bij het afdragen van belasting weet de belastingbetaler niet waaraan de overheid e belastingen uitgeeft. De premie volksverzekeringen betaal je voor de AOW, de Anw en de AWBZ. In tegenstelling tot de belasting hebben deze premies wel een duidelijke bestemming. Uit de AOW-premies worden de huidige AOW-uitkeringen betaald. Daarnaast wordt op het bruto salaris de pensioenpremie ingehouden. Hiermee wordt een bedrijfspensioen opgebouwd. Dit bedrijfspensioen is een aanvulling op de AOW-uitkering. Ten slotte wordt premie Zorgverzekeringswet (Zvw) ingehouden voor ziektekosten zoals huisarts, medicijnen en specialistische hulp. In het brutoloon zit een tegemoetkoming van de werkgever voor deze premie. Het brutoloon min de loonheffing, min de pensioenpremie en min de premie Zvw geeft het netto of besteedbaar loon.