We stellen de geldvraag eerst grafisch voor in de veronderstelling dat het reële BNP, het prijspeil en de verwachte inflatie ongewijzigd blijven.

Doordat de geldvraag daalt als de intrestvoet stijgt, heeft de geldvraagcurve een negatieve helling.

Een wijziging in 1 van de andere determinanten van de geldvraag mn het reële BNP, het prijsniveau of de verwachte inflatie, brengt een verschuiving van de geldvraagcurve teweeg.

i Q1 > Q0

Toename van het reële BNP

M_V(Qo) M_V(Q1)

0 M

Wat het geldaanbod M_A betreft, veronderstellen we dat dit volledig controleerbaar is door de monetaire overheid (ECB).

Hier onderstellen we dat het geldaanbod onafhankelijk is van de intrestvoet. (zie figuur p 482)

i M_A0 M_A1 toename van het geldaanbod

i0---------------E0

i1---------------------------------E1 M_V

0 M

In een evenwicht zijn de vraag en het aanbod van geld aan elkaar gelijk.

In het evenwicht moet een evenwicht voldoen aan de volgende voorwaarde:

We beschouwen hier enkel de korte termijn. Dat betekent dat het reëel BNP en het algemeen prijspeil niet veranderen.

De evenwichtsvoorwaarde voor de korte termijn kan dan worden geschreven als:

De transactievraag naar geld blijft immers ongewijzigd indien het reële BNP en het prijspeil niet veranderen, wat we hier onderstellen. Opdat de vermogensvraag naar geld zou stijgen, moet de intrestvoet dalen totdat de economische actoren bereid zijn het additionele geld aan te houden als een belegging van vermogen.

We gaan daarbij uit van het aanbodoverschot van geld, dat resulteert uit de stijging van het geldaanbod bij de oorspronkelijke intrestvoet.

Omdat de gezinnen nu over meer geld beschikken dan ze wensen, zullen ze meer obligaties willen kopen, waardoor de prijs van de bestaande obligaties stijgt. Een stijgende prijs van de obligaties impliceert een dalende intrestvoet. Hierdoor wordt het verband tussen de stijging van het geldaanbod en de daling van de intrestvoet ook verduidelijkt.

De marktintrestvoet kan immers worden beschouwd als de contractueel vastgelegde jaarlijkse intrestbetaling uitgedrukt als percentage van de prijs van obligaties.

Een stijgende prijs van obligaties = dalende intrestvoet => vermogensvraag naar geld neemt toe => verschuiving langs de geldvraagcurve van Eo naar E1.

Na verloop van tijd zal het lagere intrestniveau echter een effect hebben op de vraag naar goederen en diensten. We kunnen dan niet langer veronderstellen dat Q en P constant blijven.

Ruilvergelijking van Fisher:

M = geldhoeveelheid in omloop

Q = reële BNP (dwz berekend aan constante prijzen)

P = index van het algemeen prijspeil

V = omloopsnelheid van het geld -> meet hoe vaak een bepaalde geldhoeveelheid per tijdseenheid circuleert => hoe vaak een gegeven geldhoeveelheid gemiddeld per jaar gebruikt wordt om goederen- en dienstenacties te verrichten.

PQ --> indicator van de nominale waarde van de transacties

MV --> corresponderende geldstroom

We kunnen ze op verschillende manieren interpreteren:

• bepaling van de omloopsnelheid van het geld:
  • de uitdrukking wordt een tautologie.
  • De omloopsnelheid van geld wordt hier bepaald als verhouding tussen het BNP aan lopende prijzen (PQ) en de geldhoeveelheid in omloop (M)
  • De uitdrukking wordt een geldvraagfunctie:

In deze uitdrukking hebben we de geldhoeveelheid M vervangen door de geldvraag Mv. de uitdrukking stelt dat er een verband bestaat tussen de vraag naar geld en het nominaal nationaal product (PQ). De verhouding tussen beide wordt bepaald door (1/V), of kortweg Κ, de inverse van de omloopsnelheid. Net zoals de omloopsnelheid interpreteren we K als een gedragsparameter.

• Omloopsnelheid V en ook de gedragsparameter K zijn geen constanten! Ze hangen af van variabelen zoals intrestvoet en de verwachte inflatie.

Geld wordt minder snel uitgegeven (er wordt meer geld in kas gehouden) V daalt en K stijgt!

Er is dus een invers verband tussen de intrestvoet en K:

K neemt hier af als de intrestvoet i stijgt.

De geldvraag wordt herschreven als:

Indien we de verwachte inflatie buiten beschouwing laten, hangt de geldvraag af van:

• het reële nationaal product
• het algemeen prijspeil
• intrestvoet

De eerste 2 zijn determinanten van de transactievraag naar geld; een stijging ervan leidt tot een toename van de transactievraag. De vermogensvraag naar geld neemt ook toe als het algemeen prijspeil stijgt en ze daalt bij een stijging van de intrestvoet. => invers verband!

Mv noemen we de nominale geldvraag

We definiëren de reële vraag naar geld als de geldvraag Mv gemeten in constante prijzen:

De reële geldvraag hangt dus af van de reële output en van de intrestvoet. Voor de eenvoud schrijven we ze in lineaire vorm als:

• Lo is een constante
• K en m zijn parameters die de gevoeligheid van de reële geldvraag voor wijzigingen in het nationaal product en in de intrestvoet aanduiden.
• Het positieve teken van de term kQ volgt uit het feit dat de (reële) geldvraag toeneemt met het reële nationaal product.
• De term mi heeft een negatief teken omdat een hogere intrestvoet resulteert in een daling van K en dus van de (reële) geldvraag.

We kunnen de uitdrukking voor de nominale geldvraag nu vereenvoudigen tot:

De daling van de speculatieve geldvraag bij een hogere verwachte inflatie kunnen we voorstellen door een verlaging van Lo. Bij inflatie (stijging van P) die gepaard gaat met toenemende inflatieverwachtingen (daling van Lo) de nominale geldvraag kan stijgen. Maar in die situatie daalt de reële geldvraag.