Menu

Wat is een teken?

“A sign is something that represents an object and produces an Interpretant”

De tekens kunnen ingedeeld worden in Pierce’s categorieën van

1) Firstness potentie

2) Secondness 1 op 1 relatie met de werkelijkheid

3) Thirdness op basis van algemene wetten en afspraken

Lees meer...

Van correspondence theory naar semiotiek

Tekens zijn dus het centrale begrip in de semiotiek. Om te beginnen zullen we een aantal eigenschappen van tekens op een rijtje zetten:

Eigenschappen tekens:

  • Instrumenteel karakter
    • Tekens functioneren op een bepaalde wijze, het moet functioneren als een teken
    • Je kan geen tekens interpreteren naar eigen welbevinden
  • Vorm en structuur van het teken
    • Tekens hebben een “formele” structuur nodig om te functioneren
  • Sign vehicle embodying the sign
    • Het teken stoppen kan werken via een stoplicht of een verkeersagent
  • Semiotiek is anti-essentialistisch en anti-relativistisch
    • “Fouten maken ís mogelijk”
Lees meer...

Semiotics

De tak van de semiotiek komt voort uit het pragmatisch realisme en heeft Pierce als grote voorvechter.

De semiotiek bestudeert de vraag:

“what are signs and how do they enable us to exchange meaningful information?”

Lees meer...

Pragmatisch Relativisme (Richard Rorty)

Het pragmatisch relativisme van Rorty is al kort behandeld tijdens deze samenvatting. Hier zullen we verder in gaan op de positie die het pragmatisch relativisme inneemt ten opzicht van het contextualisme.

Het contextualisme kan opgedeeld worden in twee pragmatische stromingen.

Pragmatiek is de tak van de semiotiek en de taalkunde die de relatie tussen tekens of taaluitingen en hun gebruikers bestudeert. Binnen het contextualisme kunnen we het onderscheid maken tussen het

1) Pragmatisch relativisme

2) Pragmatisch realisme

Het pragmatisch relativisme van Rorty kan gekenmerkt worden door de volgende dingen:

  • Anti correspondence theory
    • De waarheid stemt niet overeen met de werkelijkheid maar moet worden gezien als vrschillende taalspelen met verschillende spelregels (vocabulaires). De waarheid komt alleen overeen met de werkelijkheid als we binnen 1 taalspel blijven en daarbinnen uitspraken met elkaar gaan vergelijken.
  • Vocabularies
  • Progress
    • Het creëren van nieuwe vocabulaires om conflicten op te lossen
  • “the world well lost”
    • Er is geen onafhankelijk criterium om te bepalen of iets beter is dan het ander.
    • Alles is gebaseerd op conventies

Het pragmatisch realisme legt het zwaartepunt op

  • Taal en interactie
  • Woorden zijn samenvattingen van wetten en hypothesen
    • De nadruk ligt op “practics”
      • Force
      • Resistance
      • Organization
  • Er is een onafhankelijke wereld, deze wereld wordt gestructureerd door bepaalde wetten.

Het pragmatisch realisme keert zich tegen het relativisme door te stellen dat de wereld wel degelijk volgens bepaalde algemene wetten wordt gestructureerd waar het relativisme juist stelt dat er geen algemene wetten zijn maar dat verschillende taalspelen zorgen voor een constante behoefte aan een contingentiebenadering.

Lees meer...

Ludwig Wittgenstein (1889-1951)

Wittgenstein heeft in zijn leven als filosoof een grote verandering

doorgemaakt. Men spreekt ook wel over wittgensteinWI en Wittgenstein II.

Wittgenstein I

De vroege Wittgenstein was een Common Sense Realist en het belangrijkste werk dat hij in deze periode geschreven heeft is de Tractatus. Kern van de Tractatus is alleen gesproken kan worden over dingen waar over gesproken kan worden. Dit betreft volgens Wittgenstein I alleen die dingen die echt in de wereld zijn. Ethiek bijvoorbeeld valt niet waar te nemen en dient ten gevolge verzwegen te blijven. Dit betekent echter niet dat Wittgenstein ethiek niet belangrijk vond.

Wittgenstein II

Wittgenstein II keert volledig tegen zichzelf en zijn Tractatus. In plaats van het Common Sense Realisme wordt Wittgenstein een contextualist.

Het belangrijkste boek dat hij in deze periode geschreven heeft is zijn “Philosophische Untersugingen”.

Kernpunten zijn:

  • Tegen generaliseerbaarheid (behalen van maatwerk)
  • Taal is een spel; accuracy of meaning
    • De betekenis van woorden is te vinden in de functie van de woorden in de wereld.
  • Taal als instrument
    • Het gebruik van taal is afhankelijk van het doel.
    • Woorden kunnen verschillende betekenissen hebben ondanks een gelijk uiterlijk; woorden zijn dus contextafhankelijk.
  • Van essentialisme naar (family) resemblance
    • “er zijn geen essenties maar er zijn relaties”
    • Er zijn is niet een enkel gezamenlijk concept maar er zijn overlappende kenmerken

Voor Wiitgenstein II is de betekenis dus afhankelijk van de context, anders gezegd: context maakt betekenis.

Lees meer...

Contextualisme

Het contextualisme legt een verband tussen alle drie concepten van de driehoek.

De contextualistische stroming gaat in tegen het Mentalisme en stelt dat er niet zoiets bestaat als een Essentie. Er bestaat geen onvariabele entiteit die het referentiepunt van een woord is.

Woorden zijn geen representatie van objecten en gaat hiermee tegen het Common Sense realisme en het Mentalisme in.

Verder stellen Contextualisten dat woorden geen theoretische functie hebben maar een praktische functie. Richard Rorty zegt hierover dat “words are tools”.

Uit het Contextualistische gedachtengoed is een aantal theorie ontstaan.

De belangrijkse zijn:

  • Instrumentalisme van Wittgenstein
  • Pragmatisch Relativisme van Rorty
  • Semiotics van Pierce

Lees meer...
Abonneren op deze RSS feed

Advies nodig?

Vraag dan nu een gratis en vrijblijvende scan aan voor uw website.
Wij voeren een uitgebreide scan en stellen een SEO-rapport op met aanbevelingen
voor het verbeteren van de vindbaarheid en de conversie van uw website.

Scan aanvragen