Ook wetten moeten grondwetten respecteren. Controle gebeurd door het Grondwettelijk Hof , opgericht 1985. Vroeger gebeurde dit onderzoek door de rechters, zij onderzochten of een wet overeenstemt met de grondwet.  Ongrondwettelijke wetten werden gesanctioneerd.

Waarom zou een rechter er van afblijven?

Scheiding der machten, de rechter is niet democratisch verkozen. Het parlement maakt wetten, vertegenwoordigd het volk. Dus rechters mengen zich niet in de wetgeving, wetten zijn de stem van het volk. Een rechter is enkel rechterlijke macht

• Bv Obamacare in strijd met grondwet?  Supreme court oordeelde niet in strijd met GW
• Bv Verbod van bedrijven om presidentscampagnes te financieren.  niet in strijd met GW

Supreme Court in VS beslist, rechters hebben dus veel macht.

In België  Geen “governement of judges” rechters zijn geen wetgevers!

Lagere besluiten moeten hogere besluiten respecteren

Bv Examen voor functie ambtenaar op federaal niveau. Een blinde kandidaat eist voor dit examen af te leggen een pc en wetboek. Hij krijgt dit niet en slaagt niet voor het examen. Hij stapt naar de Raad Van State afdeling bestuursrechtspraak. Het gaat om beroep van nietig verklaring. Het juridisch argument om dat koninklijk besluit nietig te verklaren is dat de blinde ‘achter staat’ en dus niet op gelijke positie start.  het gelijkheidsbeginsel wordt dus geschonden  dus mensenrechten zijn geschonden.

In België zijn er 2 beschermingsmiddelen tegen de administratieve overheid:

1. Nietigverklaring door Raad Van State (binnen de 2 maanden)! RVST is pas in 1946 opgericht
2. Voor de rechtbank, de rechter oordeelt of het moet worden toegepast. Het verdwijnt dan niet, maar wordt gewoon niet toegepast.

ART 159 GW

Legaliteitsbeginsel = Een juridisch/rechterlijk beschermingsmiddel